Тоғ сеҳри
Тоғларга боқаман, улар ҳам менга мағрурона назар ташлайди. Ахир, уларнинг мафтун этиб ўзига чорлаш одати бор-да. Қўрқуву ҳадик ила этагига қадам босаман, тошлар огоҳлик аломатига айланиб товонимга оғриқли ботади, хушёр тортаман.
Улуғвор тошларни силагим келади бир-бир, хаёлларим тошдан-тошга сакраб учади ва бир зумда тоғ тизмалари бўйлаб чопқиллаб кўчади. Тоғ салобатини қучган хаёлларимга эргашгим келади, зеро макон алмаштирмоқликда ҳаловат бордир.
Тоғда қувонч тошларини учратаман, улар яйрайвериб, яйрайвериб улкан-улкан ҳайратларга айланишган. Тоғларнинг бошидаги қорли салласи сирли чўққайиб кўринади, кўрдимки, чўққилари туташиб кетган виқорга айланиб. Гўзаллик, дея ҳайқираман, “гўзаллик”- акс-садо келади.
Тоғнинг кўм-кўк кимҳоб тўни ўзининг пойида нафис ястаниб ётибди, баҳорнинг кўклам бўёғи нақадар гўзал, нақадар тароватли. Кўнгилнинг ҳам кўклам либосига буркангиси келади, яшнамоқлик сеҳрининг ям-яшил нурларини симиргиси келади.
Тоғ қаъридан софлик гўё булоқ бўлиб қайнаб чиқяпти, унда мўътадиллик борлиги, покизалик борлиги нақадар соз. Булоқ сувидан қониб-қониб ичаман, шунда қалбим беминнат саҳоват илиқлигини туяди, шукроналик ҳикматини ҳис қиламан.
Тоғ этагида дов-дарахтлар ўрмон ҳақида суҳбат қуришади, шовуллаб. Турли сайроқи қушлар уларнинг суҳбатига жўр бўлиш машқини олишган, бунда табиатнинг уйғоқлик сурури бор, мавжудлик умиди бор. Булбулларнинг навосига, тоғнинг мусаффо ҳавосига тўймайди киши, руҳиятинг гўзаллик сипқоришни истаб қолади.
Тоғ устида униб чиққан дўланаларнинг майин гуллари оқ-яшил тусда товланади ва бундай товланиш фақат тоғларга хос эканини эслатиб туради.
Тоғнинг кўз ёшлари мармар шаршара бўлиб қуйилади, ўз бағрини ювиш умидида оқаверади, оқаверади. Сойларининг ҳам шарқироқ қўшиғи бор, унга қулоқ тутсангиз ўзингизнинг ҳам сой бўлиб оққингиз келади, қалбингизда покланиш нашъасини ёққингиз келади. Сабабки, сойнинг мавжига боқиб, куйининг авжини тинглаб таъбингиз хушланади.
Тоғнинг осмонида паға-паға булутлар карвони сузади, ажабки улар мовийлик кўксида тўлиб-кўпчиб обу ҳаёт сепиб ўтиш одатини канда қилмайди. Гиёҳлар, ўт-ўланлар ҳатто, тошлар ҳам бу ёғинга муштоқ, ахир тошларда ҳам кўкариш илинжи мавжуд.
Дарз кетган жарликларнинг ёриқлари гўё тоғ тубидаги оғриқли дардларини эслатишга уринади. Тоғ сиртига сочилган лолақизғалдоқлар эса шу дардларнинг потраб чиққан қонли суратига ўхшайди.
Тоғда тўғри, тик йўл камёб, унинг тош йўллари эгилиб, буралиб юради. Тоғ қишлоқлари тоғ тоқида гоҳ баланд, гоҳ пастга ёйилган, уйларининг томидаги тарновлари мустаҳкам, пойдеворларига тошлар қалашиб ётибди. Тоғ ён бағирларига манзил қуриб яшаётган одамлар тоғдек қайсар, унигдек мағрур. Улар тоғнинг саҳий қучоғига бош қўйиб ухлашади ва ёрқин тонгда кўнгли ёришиб уйғонади, ҳаётнинг шодмон ва ташвишли онлари оғушида умр кечиришади.
Тоғларга боқиб борлиғида гўзаллик юксалишини ва инсонлар қалбида гўзаллик эзгуликка қоришиб яшашини кўраман.
Муслима Ёдгорова
